Cảm phục cuộc đời người phụ nữ viết đơn nguyện hiến xác cho y học

(Kênh 13) – Gần 25 năm gắn bó với làng trẻ em mồ côi SOS Vinh (Nghệ An), bà Hồ Thị Nhân còn làm nhiều người xúc động hơn khi viết đơn tình nguyện hiến xác cho y học.

Bà Nhân bên đàn con

Bà Nhân sinh ra trong một gia đình nghèo có 9 anh chị em ở xã Nghi Hưng, huyện Nghi Lộc (Nghệ An), cuộc sống vất vả, kinh tế khó khăn nên năm 16 tuổi bà nghỉ học đi thanh niên xung phong rồi tham gia dân công hỏa tuyến. Thời gian tham gia đội dân công hỏa tuyến ngoài chiến trường, người nữ thanh niên trẻ tuổi được chọn để đào tạo them kiến thức về y tế , mục đích là làm công tác băng bó, sơ cứu vết thương cho thương binh.

Hơn 10 năm trong chiến trường, chị Ngân trở về khi đã đủ tuổi 25, cái tuổi mà bạn cùng trang lứa đã có con bồng con bế, riêng bản thân chị vẫn phòng không đơn chiếc. Cũng làm chị một chút chạnh lòng, nhưng rồi lại laovào công việc làm kinh tế, sản xuất, hết làm công nhân  xây  dựng,  trông  coi  kho  lương thực rồi lại làm y tá tại trạm y tế xã và điểm dừng chân cuối là Khoa đông y Bệnh viện hữu nghị Việt Nam – Ba Lan tại thành phốVinh.  Năm 1991, bà cầm quyết định nghỉ hưu trong tay cũng là lúc làng trẻ em mồ côi SOS Vinh được thành lập, đang rất cần người trông trẻ. Biết được điều đó, bà lập tức viết đơn tình nguyện tham gia với tâm nguyện, sẽmang hết tâm sức của mình để yêu thương, bù đắp những mất mát, thiệt thòi cho những đứa trẻ khiếm khuyết hạnh phúc trong cuộc sống, dù lúc ấy, quyết định này gặp rất nhiều phản đối từ gia đình và bè bạn.

Rời ngôi nhà chung sống với bố mẹ, người thân, bà đến với ngôi nhà chung của những đứa trẻ bất hạnh, với vai trò làm mẹ của những đứa trẻ. Chưa một lần sinh con nên công việc chăm sóc con cái dù ở cái tuổiđược gọi là “xế chiều” với bà vẫn chưa được thành thạo. Mọi người cùng trong làng trẻ phải chỉ cho bà học cách làm mẹ, được phân công chăm sóc 7 đứa trẻ, đứa nhỏ nhất mới 4 tuổi và đứa lớn nhất là 7 tuổi. Dù bỡ ngỡ, dùnhiều cái chưa biết nhưng bằng tất cả tình yêu thương, lòng trắc ẩn và một cái tâm trong sáng, bà đã trở thành bảo mẫu tuyệt vời của những số phận trẻ thơ bị đánh cắp tuổi thơ ấm áp. “Chưa một lần sinh nở nên việc chăm con, từ chuyện rất nhỏ như thay tã, đóng bỉm đến chuyện lo cho chúng ăn uống, nhắc nhở học hành hay là gọi các con dậy sớm để học bài… đều là những thứ mới toanh”, bà chia sẻ. Thiếu thốn những kinh nghiệm, khókhăn là thế nhưng với trách nhiệm và tình yêu vô bờ bến của mình dành cho lũ trẻ, thương các con vì mỗi đứa một hoàn cảnh, có đứa bố mẹ mất, có đứa bị bỏ rơi vì bệnh tật… bà đã làm tất cả những gì tốt nhất để phần nàobù đắp những thiếu thốn, thiệt thòi cho các con.

Làng trẻ em mồ côi SOS

Gần 25 năm nay bà đã nuôi dưỡng được 25 đứa con khôn lớn, trưởng thành. Trong những đứa con mà bà nuôi nấng đó, duy nhất người con trai mang họ bà là Hồ Văn Hùng. Theo lời bà, tình cờ một lần vào bệnh viện chữa bệnh biết được trường hợp của một cháu bé bị bỏ rơi ngay khi vừa lọt lòng mẹ được một ngày tuổi, nặng chưa đầy 2kg trước cổng bệnh viện, bà đã làm thủ tục nhận Hùng về nuôi nấng, giờ Hùng đã là học sinh cấp 3.

Trong ngôi nhà chung của bà, lúc nào cũng có từ 9 đến 10 đứa con, thời điểm chúng tôi có mặt thì đang có 9 đứa con, đứa nhỏ nhất đang học lớp mẫu giáo lớn, còn đứa lớn nhất là cháu Nguyễn Thị Lan Anh, “chị cả” trongnhà. “Cái khó trong nuôi dạy các con là mỗi đứa một  tính,  một  dòng  máu,  hoàn  cảnh khác nhau. Làm mẹ phải biết được tâm lý từng đứa để cho từng đấy con người nhiều thế hệ, nhiều lứa tuổi hòa đồng là điều không hề dễ”,  bà  tâm  sự.  Điều đặc biệt là chưa bao giờ bà phải dùng đến roi vọt, mà bằng lời khuyên răn, dạy dỗ để giáo dục các con của mình. Từng giấc ngủ, từng bữa cơm, từng cái áo, cái quần, đôi dép… tất cả đều được nhắc nhở, chăm lo. Những khi có đứa nhập viện, cả nhà nháo nhào lo lắng, bà lại hối hảlo cho đứa nằm viện, vừa về nhắc nhở, đốc thúc các con ở nhà ngoan, ăn uống, học hành, ngủ nghỉ…

Bà Nhân không chỉ được biết đến là người có đức hi sinh cao cả cho đàn con nhỏ, nhiều lúc vì chăm lo cho các con mà bỏ quên bản thân mình. Đã có 4 cặp anh em song sinh sống dưới mái nhà và lớn lên từ bàn tay chăm sóc của bà. Giờ đây, tóc đã có nhiều màu trên đầu, 5 đứa con rời khỏi vòng tay bà lập mái ấm gia đình riêng. Bà còn vui sướng hơn khi từ chức mẹ lên chức bà, những đứa cháu nội, ngoại lại về thăm bà mỗi khi được nghỉ hoặc mỗi dịp lễ tết.

Trong một lần xem truyền hình, cảm động trước câu chuyện hiến xác cứu người, bà đã quyết định hiến xác mình sau khi chết, biết đâu có thể cứu giúp được ai đó. Được một người hướng dẫn, bà viết lá thư tay gửi trường Đại học y Hà Nội bày tỏ tâm nguyện. Điều bà   làm cũng làm cho một số người bạn, một vài người con lo lắng, nhưng với những lời giải thích và tâm sự, những đứa con cuối cùng cũng đã được bà thuyết phục.

Cảm động hơn nữa là trước việc làm cao cả, thiện nguyện của bà , đến nay ở làng trẻ em mồ côi SOS Vinh đã có thêm hai người khác tình nguyện hiến xác cho y học. Đó là trường hợp của mẹ Vượng (58 tuổi) và ông Trần Văn Mai (55 tuổi), là nhân viên kế toán của làng.

“Mấy đứa nghe thế nó phản đối lắm, nó sợ mất mẹ, nhiều người thân cũng không đồng ý với ý tưởng đó. Mẹ chết đi rồi ai cũng sẽ trở thành hư vô cát bụi, nếu hiến xác, mình có thể tái sinh vào người khác, dù chỉ là một bộphận nào đấy trên cơ thể, nhưng giúp cho ai đó hoặc lành lặn, hoặc kéo dài sự sống âu cũng là một niềm hạnh phúc”, bà nói.

PV

Cảm phục cuộc đời người phụ nữ viết đơn nguyện hiến xác cho y học

Lão nông “thoát xác” cứu được 2 người mù

Giác mạc của cụ Phạm Văn Bội hiến cho Ngân hàng Mắt. Sẽ có hai người mù được nhìn thấy ánh sáng từ giác mạc của cụ. Thân thể cụ đã hiến cho khoa Giải phẫu, Học viện Quân y. Nhiều thế hệ học viên Quân y sẽ học tập trên xác cụ để trở thành những bác sỹ lành nghề. Cụ Phạm Văn Bội – Một lão nông tri điền ở vùng chiêm trũng Nam Định đã thỏa ước nguyện của đời mình khi về với ông bà tổ tiên vào ngày 12/11 (âm lịch) khi toàn bộ thân thể đã hiến cho y học, khoa học.

Một ca ghép giác mạc

Dân làng chúc mừng gia đình người đã khuất

Cách đây khoảng một tuần, ước nguyện của cụ Phạm Văn Bội, ở thôn An Thịnh, xã Nghĩa Thái, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định đã được con cháu, dòng họ, Ngân hàng Mắt, Học Viện Quân y thực hiện.

Tâm nguyện của cụ lúc sống và việc làm của con cháu cụ sau khi cụ qua đời là sự kiện đặc biệt ở vùng quê này. Một vùng đất thuần nông xưa nay chưa từng chứng kiến việc làm khác lạ – Người chết không đưa ra đồng – Người chết lại cứu được người mù – Người chết lại giúp đào tạo được bác sỹ, lại có ích cho nghiên cứu khoa học.

“Nhà có người mất nhưng nhiều người đến lại để chúc mừng”, anh Phạm Văn Khoan, con trai cả của cụ Bội cho tôi biết. Chuyện nghe có vẻ lạ tai, bởi lẽ ở đời thì chẳng ai đến nhà có đám để chúc mừng cả, nhất là với người ở quê. Sẽ thật khó hiểu nếu như dòng họ, làng xóm, chính quyền không biết về tâm nguyện suốt mấy chục năm qua của cụ Bội. Và họ sẽ không tin đấy là sự thật, nếu không tận mắt chứng kiến việc làm theo ước nguyện của cha, của ông mình mà người thân trong gia đình này đang làm.

Đơn xin hiến xác của cụ Bội lúc sinh thời.

Điều đáng ngạc nhiên hơn nữa là có tới 2 đoàn bác sỹ ở tận Hà Nội về để viếng cụ, để lấy giác mạc và đem thi thể cụ đi. Lạ quá! Người chết mà không có tiếng khóc, không có sự than vãn ai oán. Các bác sỹ, nhân viên y tế làm việc đầy trách nhiệm. Còn con cháu thì tất tật tuân theo chỉ định của nhân viên y tế. Đại diện chính quyền địa phương thì chứng kiến, đóng cộp con dấu đỏ chót để bàn giao thân xác cụ… Ôi! Những cái lạ này khiến bà con vùng chiêm trũng kéo đến nhà cụ Bội ngày một đông. Đến mức, đoàn đưa tiễn cụ lên xe “đi” Hà Nội đông kín hết đường làng.

Cụ Bội mất lúc 4h sáng. Một sự ra đi vô cùng thanh thản. Theo anh Khoan, buổi tối hôm trước cụ vẫn ăn cơm, trò chuyện với con cháu bình thường. Bỗng nhiên, 4h ngày 12/11 (âm), cụ trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 75. “Năm ngoái, bố tôi ốm suốt 6 tháng liền, gia đình đã chuẩn bị hậu sự, mọi người âm thầm để thực hiện đúng “kịch bản” hiến xác đã viết từ trước. Thế nhưng ơn trời, thuốc men vào ông khỏi ốm. Cả năm nay, ông khỏe mạnh, minh mẫn, thế mà đùng một cái, ông ra đi…”, anh Khoan nói.

Trước cái chết đột ngột của người cha năm nay đã ở tuổi xưa nay hiếm, anh khá bất ngờ. Thế nhưng, anh vẫn không quên tâm nguyện của bố. Anh lập tức gọi điện đến Ngân hàng Mắt, đến Khoa Giải phẫu, Học viện Quân y. 4h sau, chiếc xe đặc chủng của Ngân hàng Mắt về đến nhà anh. Sau khi thắp cho cụ nén hương, nhân viên của Ngân hàng đặc biệt này tiến hành việc lấy 2 giác mạc trước sự chứng kiến của đại gia đình. Chỉ mấy phút sau, mọi việc hoàn tất. Cũng lúc này, nhân viên khoa Giải phẫu về đến nơi. Trước sự chứng kiến của bà con, chính quyền địa phương, gia đình và khoa Giải phẫu ký nhận biên bản bàn giao. Lúc này, lễ viếng cụ Bội mới chính thức bắt đầu theo nghi thức truyền thống.

Càng ngày, dòng người đến viếng cụ Bội càng đông. Họ đến để tỏ lòng tiếc thương cụ, đến để được chứng kiến một việc xưa nay chưa từng thấy. 12h, linh cữu cụ được đưa lên chiếc xe của Học viện Quân y. 12 người thân trong gia đình theo các bác sỹ lên Hà Nội. Tại Học viện Quân y, học viên và các thầy cô giáo của trường tri ân cụ bằng một lễ viếng đầy trân trọng. “Chúng tôi ra về sau khi kết thúc buổi tọa đàm ngắn giữa gia đình và Học viện”, anh Khoan cho biết.

Chữ ký của vợ, con cụ Bội trong đơn tình nguyện của ông.

Tâm nguyện người chết, thực hiện bởi người sống

Tâm nguyện của cụ Bội sẽ chẳng thể nào thực hiện được nếu như con cháu cụ không làm theo. Bởi người chết rồi, làm sao “bắt” người sống phải làm theo ý của mình được. Hơn ai hết, anh Khoan và 4 người em đều hiểu điều này. Thế nhưng, với gia đình cụ Bội thì việc cụ hiến xác cho khoa học đã được thông suốt cả chục năm rồi. Chính anh Khoan là người được cụ và anh em trong gia đình thống nhất cử làm “đại diện pháp lý” lên làm việc với Ngân hàng Mắt, Ngân hàng Mô, khoa Giải phẫu để thực hiện tâm nguyên của bố khi ông “trăm tuổi”.

Tôi biết về câu chuyện của cụ Bội và gia đình ông từ bác sỹ Khuất Duy Thái, Ngân hàng Mô. Theo vị bác sỹ nhiều năm công tác và theo dõi việc hiến tặng mô, tạng, xác này thì có rất nhiều người viết đơn xin hiến tặng. Việc họ có ý thức hiến một phần cơ thể hoặc cả cơ thể khi chẳng may lìa đời cho y học, khoa học là việc làm rất hữu ích.

Họ là những người có tấm lòng từ bi, có trách nhiệm với đời. Tuy nhiên, từ việc viết đơn tình nguyện đến việc thực hiện được không hề dễ dàng. Có cụ già viết đơn tình nguyện, thông báo cho con cháu biết việc này nhưng khi cụ mất, trong gia đình chỉ cần một người không đồng ý là nhân viên y tế không thể thực hiện được. Đấy còn chưa kể, việc họ không báo cho cơ quan tiếp nhận mô, tạng, xác thì các cơ quan này cũng không thể thực hiện được việc hiến tặng.

Với gia đình cụ Bội thì hoàn toàn khác. Trong lá đơn hiến tặng của cụ, ngoài chữ ký của cụ, còn có chữ ký của cụ bà và đầy đủ các người con. Chính người con cả đã nhiều lần đi lại với các cơ quan tiếp nhận hiến tặng để cùng chuẩn bị một kịch bản hoàn hảo khi cụ về với tiên tổ. Bởi thế nên khi nói chuyện với tôi về việc lo hậu sự cho bố, anh Khoan đã bảo rằng, “mọi việc đều tốt lành”. Sự ra đi của cụ thanh thản, tâm nguyện của cụ được con cháu thực hiện. Hẳn là ở dưới suối vàng, cụ đã mỉm cười. Con cháu cũng cảm thấy an lòng.

Anh Duy Hoàng, Phó Giám đốc Ngân hàng Mắt cho tôi biết, ngay sau khi nhận được điện thoại của gia đình, một ê kíp lên đường về Nam Định. Sau khi lấy 2 giác mạc của cụ, ngân hàng đã thực hiện các bước về kỹ thuật và thông báo cho các bác sỹ ghép giác mạc biết. Hiện nay, hai giác mạc của cụ Bội đang được bảo quản tại ngân hàng.

Tới đây, sẽ có 2 bệnh nhân được ghép giác mạc từ sự hiến tặng của cụ Bội. Cụ là trường hợp thứ hai, Ngân hàng Mắt tiếp nhận giác mạc và thân xác được hiến cho khoa học. Còn đối với những người chết chỉ hiến giác mạc thì đến nay, Ngân hàng Mắt đã tiếp nhận được 186 trường hợp.

Ở xứ đạo Kim Sơn, Ninh Bình là địa phương được biết đến là nơi có nhiều người hiến giác mạc nhất cả nước. Những người tình nguyện sau khi mất được người thân báo cho Ngân hàng Mắt.

Được sự đồng ý của người thân, nhân viên Ngân hàng Mắt đến lấy giác mạc và sau đó giao cho các bác sỹ ghép giác mạc cho người mù. Việc làm tình nghĩa của nhiều người dân Kim Sơn được cả xã hội trân trọng. Tiếc rằng, mô hình này vẫn chưa được nhân rộng nên số lượng người hiến tặng giác mạc chưa nhiều dẫn đến lượng người mù chờ được ghép vẫn còn dài dằng dặc…

Việc làm của cụ Phạm Văn Bội và gia đình có tác động rất lớn đến việc thay đổi nhận thức của người dân về việc hiến mô, tạng, xác để cứu người và phục vụ nghiên cứu khoa học. Sự ra đi của cụ lại bắt đầu một cuộc sống mới tràn đầy ánh sáng cho người mắc bệnh mù lòa. Thân xác cụ về với cát bụi nhưng vẫn hữu ích cho sinh viên y khoa. Cụ đã trở về hư vô đầy hữu ích với đời.

(Công An Nhân Dân)

Lão nông “thoát xác” cứu được 2 người mù