.gif)
Ấn tượng của tôi trong lần đầu tiên gặp Hiền Sio ở quán lẩu Sio Sushi là em ấy quá xinh đẹp, duyên dáng và cá tính. Mặc dù khi ấy chúng tôi chưa thân thiết với nhau (bây giờ thì tôi tự nhận vơ là có), nên tôi chưa biết nhiều về Hiền, nhưng chỉ qua một buổi ăn tối với vài câu hỏi kiểu “đò đưa”, tôi đã tự nhủ trong đầu rằng “rõ ràng đây là một cô bé không đơn giản”.
Có thể Hiền không để ý nhưng tôi luôn tự tin mình có khả năng khai thác thông tin rất tốt. Một phần nữa là tôi rất tin tưởng vào trực giác nhạy bén của mình.
Vậy nên lần thứ 2 gặp lại Hiền trong chính Offline Truyền thông Trăng Đen cho Start-up do mình tổ chức, tôi vừa bất ngờ vừa thấy có phần thú vị. Tôi không nghĩ là Hiền sẽ tham dự offline này, nhưng lại kỳ vọng qua offline sẽ hiểu nhiều hơn về em í.
Nhưng phải đến lần thứ 3 gặp lại trong chính quán Sio Sushi cùng em Steven Trần Thắng, tôi mới thuyết phục được Hiền kể lại quá trình lập nghiệp của mình.
Bắt đầu từ việc mắc nợ một món tiền “không lớn”, Hiền nảy ra ý định “kinh doanh”. Ban đầu là mua đi bán lại vài hộp mĩ phẩm để kiếm lời 20K mỗi hộp, Hiền chuyển qua kinh doanh giày dép (mà nguyên nhân cũng cực kỳ “củ chuối” là em trót mua đôi giày mới chưng diện đi sinh nhật bạn, rồi về thấy tiếc mới đem lên mạng bán, thế nào lại được lời hẳn… 100K).
Hiền mau chóng bị cuốn vào công việc. Lợi nhuận ngày một tăng cao nhưng sự vất vả cũng tỷ lệ thuận với số tiền kiếm được. Bất kể trời nắng trời mưa, hễ cứ có khách gọi là Hiền lại tất tả đóng gói hàng rồi mang giao cho khách vì “đại bản doanh” của Hiền nằm trong một cái ngách nhỏ xíu, sâu hun hút nên không tiện cho khách đến xem hàng.
Khi này, Hiền nghĩ tới việc phải có một cửa hàng “cho người ta tự tay chọn lựa”. Và chính trong khó khăn này (không có tiền vốn), bản tính thông minh và năng khiếu kinh doanh đặc biệt đã khiến Hiền có thể giải quyết “bài toán” một cách vô cùng “ngoạn mục”.
Hiền nói có người bác sở hữu cửa hàng mỹ phẩm ở mặt tiền đường, nên em đã xin bác cho mình qua phụ bán mà… chẳng nhận lương. Đổi lại, Hiền xin bác cho mình một tủ chưng bày hàng hóa để bán giày. Và thế là, từ hai bàn tay trắng, Hiền đã ngay lập tức có một “cửa hiệu” đàng hoàng, to đẹp ở mặt tiền đường mà không tốn một xu!
Thời điểm đó là khoảng đầu năm 2009, kinh doanh qua mạng bắt đầu bùng phát tại Việt Nam với hàng tá các trang rao vặt cho phép đăng tin miễn phí. Vốn không phải là dân giỏi công nghệ, Hiền vẫn mầy mò học hỏi để có thể tự tay đăng hàng trăm topic bán hàng lên các website này theo đúng kiểu “lấy công làm lãi”. Rồi ngày ngày em í lại chăm sóc từng topic, chăm chỉ “up bài” rồi trả lời thắc mắc của khách hàng.
Sự việc kinh doanh trên đà thuận lợi, Hiền nhận được một đơn đặt hàng từ người bạn qua một topic trên Internet. “Anh ấy nói với em là cũng muốn bán lẻ nên đặt mua của em 30 đôi giày một lúc. Thú thực là khi đó em vui lắm lắm. Hăm hở dồn toàn bộ số vốn có được rồi mượn thêm của bạn để chạy đi gom hàng cho anh ấy”.
“Em đi giao hàng trong một ngày mưa tầm tã. Đến địa chỉ anh ấy cho thì người ta nói không có người nào tên như vậy. Gọi qua điện thoại thì số máy đã khóa hoàn toàn không liên lạc được. Em đứng chết lặng hết một lúc lâu. Vừa tủi thân, vừa lo sợ, vừa thấy ấm ức vì niềm tin của mình vào “miền đất hứa Internet” mới nhen lên một chút thì nay đã trở lại số không tròn trĩnh”.
Nhưng rất nhanh sau đó, thay vì ngồi ủ rũ buồn phiền than thân trách phận, Hiền đã đứng lên và hành động. Em hạ giá để sản phẩm rẻ hơn bình thường một chút, tích cực đăng bài lên các trang rao vặt nhiều hơn một chút, up bài thường xuyên hơn một chút và kiên nhẫn trao đổi với khách hàng lâu hơn một chút với quyết tâm phải bán hết 30 đôi giày nhằm thu hồi vốn.
Rồi “điều kì diệu” đã xảy ra. Hiền bán sạch sẽ số hàng tồn đọng của mình chỉ trong đúng 1 tuần! Và không chỉ thu hồi được vốn, Hiền còn có lời chút đỉnh. Nhưng quan trọng nhất, số lượng khách hàng từ các topic “quyết tâm” này vẫn đổ về đều đặn và cho đến hết mùa mua sắm dịp cuối năm, Hiền có 100 triệu trong tay để có thể nghĩ đến việc mở “shop riêng”.
Hiền nói qua quá trình lăn lộn và quan sát thị trường, em phát hiện ra Hà Nội chưa có bất cứ một shop thời trang nào có đồ tổng hợp dành cho nam giới. Hiền muốn có một nơi mà khách hàng vào đó vừa có thể mua quần áo, giày dép, lại lựa chọn được luôn các loại phụ kiện như túi xách, bông tai, vòng tay, mũ nón… Đánh vào nhu cầu đó, Sio Shop đầu tiên ra đời trên đường Trương Định.
HIỀN SIO CÔ GÁI 9X XINH ĐẸP
Sau một thời gian, việc kinh doanh thời trang trở nên khấm khá, cô chủ nhỏ muốn mở thêm một shop kế bên. Nhưng việc thương thảo thuê mướn mặt bằng trở nên vô vọng vì chủ nhà nhất quyết không chịu cho Hiền mướn vì họ không muốn ở nhà thuê.
Không nản chí, Hiền đi sâu tìm hiểu và biết bác chủ nhà còn một miếng đất nhỏ ở đằng sau. “Em đã thuyết phục chồng luôn 2 năm tiền nhà để bác í cho em mướn lại mặt bằng, như vậy bác có thể có tiền để xây nhà ở khu đất trống. Tức là đảm bảo được đúng mong muốn không ở nhà thuê. Và thế là bác ấy đồng ý cho em anh ạ”.
- Rồi tiền đó ở đâu ra?
- Em dồn một ít tiền lời và đi vay mượn bạn bè thêm vào nữa.
- Sao em liều thế?
- … thì đúng là em liều thật!
Người ta thường nói “liều ăn nhiều”, và đúng là Hiền Sio đã… ăn nhiều thật! Từ 1 shop mặt tiền, cô chủ nhỏ đã liều như vậy để có shop thứ 2, rồi shop thứ 3 ở kế bên. Hỏi kinh nghiệm của Hiền, em í nói “không có gì đặc biệt” ngoài việc chịu khó đầu tư cho truyền thông tiếp thị, chịu khó trả tiền để mua lượt up bài, đặt banner nổi bật. Những việc mà khi Hiền làm (khi ấy) ít người dám bỏ tiền làm.
Nói chung, Hiền kết luận mình biết tiêu tiền đúng cách và biết lấy công làm lãi ở đúng nơi. Chỉ đơn giản vậy!
Còn về hàng hóa? Em có năng khiếu chọn đồ. Em tự thấy là đồ em chọn thường được khách hàng khen “đẹp”. Còn riêng về giá thì em thuộc dạng không ăn tham nên giá bao giờ cũng thấp. Người ta mua món đồ 80K bán 250K – 400K, trong khi em chỉ bán 100K lời 20K là rất ít. Nhưng đổi lại em bán được số lượng nhiều. Khi bán được số lượng nhiều, em lại đi mua với số lượng nhiều, thế là đại lý tự động giảm giá cho em. Được giảm giá bao nhiêu em lại giảm tiếp cho khách bấy nhiêu. Thậm chí, khi em làm chương trình thẻ VIP với ưu đãi giảm giá cho khách hàng thân thuộc, họ còn kêu lên với em rằng “đã rẻ như thế mà còn giảm làm gì nữa”.
Hiền không giỏi máy tính nên chẳng sử dụng bất cứ phần mềm nào để quản lý kinh doanh, hàng hóa. Thậm chí cả bằng Excel cũng không luôn. Vậy em quản lý mọi thứ bằng cái gì? Em dùng đầu và em ghi chép! Hiện em có 3 shop thời trang và 1 nhà hàng lẩu sushi Nhật, nhưng anh cần hỏi tình trạng còn hết, doanh thu, lợi nhuận, số lượng tồn kho của bất cứ món hàng nào em đều trả lời được ngay lập tức!
Hiền còn “gây shock” cho tôi khi mang ra khoe đám sổ sách chi chít chữ như một… cánh rừng! Quá nhiều chữ tôi không thể nào (và cũng chẳng có hứng) mà coi cho hết. Tôi chỉ lướt qua những chổ tổng kết doanh thu để thấy năm ngoái đạt hơn 9 tỷ, năm nay tính gộp thêm quán lẩu sushi mới mở thì doanh thu trên 10 tỷ đến thời điểm này Hiền đã nắm chắc trong tay. Hiền bảo với tôi rằng bây giờ muốn phát triển, em buộc phải dùng phần mềm và máy móc. Nhưng em kêu nhân viên làm việc đó, còn em vẫn chỉ trung thành với sổ sách và ghi nhớ trong đầu. Cuối ngày thì đối chiếu vậy thôi!
Với hơn 20 nhân viên làm ca ở quán lẩu sushi, Hiền cho họ chấm công bằng máy. Nhưng đến cuối tháng tính lương, em í lại in ra danh sách chi chít chữ từng ngày từng giờ rồi ngồi… tính bằng tay! Hiền giải thích rằng như vậy mới sâu sát nhân viên được để xem xem thái độ và tinh thần làm việc của mỗi người cụ thể thế nào. Cái đấy chỉ em tính được chứ máy nó làm công thức thì không tính được!
Tôi nghe xong cứ gọi là phục luôn sát đất!
Ngay cả “cơ duyên” cho ra đời quán lẩu sushi cũng nhiều điều kỳ lạ! Hiền bảo với tôi rằng nhiều khách đến thưởng thức không gian, cung cách phục vụ và món ăn của quán cứ hay hỏi nhân viên rằng chủ quán là người Nhật hả? Hay đam mê văn hóa Nhật, hay cha mẹ là người Nhật, hay du học ở Nhật về? Nhưng thật “xấu hổ” khi phải thú nhận với anh rằng em mở quán này chỉ vì một lần đi ăn sushi ở chỗ khác về và thấy người ta làm mọi thứ quá tệ. Em nghĩ mình có thể làm tốt hơn như vậy, và em đi mày mò học hỏi để cho ra đời nhà hàng Sio Sushi như anh đã thấy.
Ngay cả món chè Khúc Bạch – đặc sản tặng kèm miễn phí – của quán cũng do chính Hiền Sio mày mò tìm kiếm công thức, làm thử rồi truyền lại cho nhà bếp. Hiền bảo em đã thử làm theo “công thức Google” nhưng không thể nào tiêu hóa nổi. Cuối cùng vẫn phải cất công đi tìm hiểu và học hỏi thôi anh ạ!
Về cách thức để làm truyền thông cho nhà hàng, Hiền nói em cũng làm gần như với chi phí 0đ. Vì đặc thù công việc kinh doanh nhà hàng là dạng “location base” (truyền thông cho địa điểm) nên việc kéo khách thông qua các nguồn giới thiệu là vô cùng quan trọng. Hiền cũng chú trọng truyền thông nguyên thủy hơn là truyền thông hiện đại (online, digital) bằng các phương tiện như băng-rôn, tờ rơi, poster tại shop thời trang và bảng hiệu tại nhà hàng lẩu.
Hiền đã tận dụng số lượng khách hàng sẵn có ở mảng thời trang – cùng một tập khách với nhà hàng lẩu – để kéo họ qua bằng cách tặng phiếu ăn uống khi mua hàng có hóa đơn ít nhất 500K. Khi khách từ shop thời trang qua nhà hàng, Hiền lại “nhờ họ kéo bạn bè tới” bằng chương trình check-in facebook được tặng mặt nạ dưỡng da Nhật Bản (với giá gốc không đáng kể). Hiền bảo, cùng là nghe giới thiệu, nhưng bạn bè mình biết trừ trước giới thiệu bao giờ cũng đáng tin hơn người lạ hay tự chủ quán kêu gào.
Thế nên em cứ làm đúng theo công thức dùng uy tín của Shop thời trang để giới thiệu khách qua quán lẩu. Dùng uy tín của khách ăn lẩu để giới thiệu đến bạn bè.
Câu chuyện của Hiền Sio – cô bé 9x đời đầu thi trượt đại học kiếm hơn 10 tỷ được kể lại sao thật hết sức… nhẹ nhàng! Có lẽ một phần vì bản tính của Hiền không thích “thần thánh hóa” thành tích bản thân.
Từ đầu đến cuối câu chuyện, Hiền liên tục nhắc tôi rằng khi viết lại, nhớ ghi rõ rằng mọi thứ kinh doanh Hiền đều làm chung với bạn, chứ không phải chỉ do nỗ lực của bản thân em. Còn cá nhân tôi cũng muốn liên tục nhắc với bạn rằng, mặc dù chi tiết thi trượt đại học nghe “có vẻ hay ho” nhưng nó hoàn toàn không có bất cứ giá trị gì trên con đường lập nghiệp của Hiền.
Điều kiện lớn nhất để dẫn tới thành công của Hiền nằm ở sự quyết tâm cao độ, tinh thần bền bỉ, sự lì đòn, liều lĩnh, dám nghĩ dám làm trong kinh doanh và có một chút gì đó mà tôi cho rằng có thể gọi là “tài năng thiên bẩm” trong lĩnh vực kinh doanh.
Dưới đây là tóm lược các bài học trong quá trình khởi nghiệp của Hiền Sio cho các bạn tiện tham khảo nhé:
1- Kinh doanh từ những thứ đơn giản nhất, chấp nhận kiếm từng đồng bạc lẻ
2- Nhạy bén với thị trường, bất cứ cái gì có lời đều có thể biến thành hàng hóa kinh doanh
3- Suy nghĩ không theo lối mòn kiểu như muốn có A phải có B. Thay vào đó, luôn trả lời câu hỏi, tôi muốn có B và nhất định có B, tôi phải làm sao?
4- Luôn suy nghĩ tích cực và tìm kiếm cơ hội trong mọi tình huống xấu nhất
5- Chấp nhận giảm lợi nhuận để gia tăng số lượng hàng hóa bán ra (giống bài học của Nguyễn Đình Tuyển với hệ thống Tranh Thêu Chữ Thập)
6- Internet cùng với hàng trăm trang rao vặt, bán hàng online luôn có cơ hội cho các bạn chấp nhận lấy công làm lãi
7- Liên tục mở rộng bằng cách lấy lợi nhuận tái đầu tư để gia tăng vốn chủ sở hữu
8- Không bao giờ lệ thuộc vào công nghệ mà chỉ coi nó như một công cụ để hỗ trợ quá trình quản lý, điều hành doanh nghiệp
9- Phải nắm rõ từng ngóc ngách việc kinh doanh của mình như lòng bàn tay, không ỉ lại vào bất cứ nhân viên nào cả
10- Truyền thông cho nhà nhà hàng, quán ăn phải chú trọng đến đặc thù “địa điểm” với việc lôi kéo khách thông qua các nguồn uy tín
11- Mọi thứ đều có thể học và làm tốt được, miễn là tìm đến đúng nơi đúng chỗ. Và ghi nhớ rằng Internet là nơi vàng thau lẫn lộn, học hỏi phải có chọn lọc và kiểm chứng qua thực tế.
12- Biết tiêu tiền đúng cách, chi tiền đúng chỗ và biết lấy công làm lãi đúng thời điểm cần thiết nhất
(Blogger Blackmoon)
Hiền Sio, Cô gái 9x trượt Đại Học kiếm hơn 10 tỷ từ số vốn 1 triệu đồng
